De economische groei komt in steeds meer Europese landen tot stilstand en de prijzen van goederen en producten swingen de pan uit. Stagnatie en inflatie, dat maakt samen stagflatie. Het is nog niet zover, maar het is toch enigszins bang afwachten. Want stagflatie is geen lachertje.
De verantwoordelijken van de Ferrero-fabriek in Aarlen hebben nog geen officieel plan voor een herstart van de activiteiten overgemaakt aan het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV). Dat heeft het FAVV bevestigd aan persagentschap Belga.
De fabriek werd op 8 april gesloten nadat wereldwijd meerdere gevallen van salmonella gemeld waren na het eten van chocoladeproducten van de groep. Wel zijn er minstens een keer per week vergaderingen tussen de verantwoordelijken van de fabriek en experten van het FAVV om een plan voor de herstart van de activiteiten op te stellen, zo meldt FAVV-woordvoerster Aline Van den Broeck.
‘Van zodra Ferrero een aanvraag tot toelating indient, beschikt het FAVV over een wettelijke termijn van dertig dagen om zich uit te spreken’, aldus de woordvoerster. ‘Het is niet onze bedoeling om de zaken nodeloos te laten aanslepen, maar we zullen er streng op toezien dat de voorwaarden nageleefd worden.’
Ferrero van zijn kant had dinsdag laten weten dat het bedrijf werkt aan ‘een concreet en versneld plan om de problematiek rond de salmonellabesmetting in Aarlen op te lossen’.
De fabriek van Ferrero in Aarlen werd geopend in 1989 en biedt werk aan 725 mensen. Het personeelsbestand kan aandikken tot 1.100 in piekperiodes.
Het is druk op de Amsterdamse luchthaven Schiphol. Buiten bij twee vertrekhallen staan lange rijen. Medewerkers van de brandweer delen water uit aan de wachtende mensen. Op vertrekborden was vanmiddag te zien dat twaalf vluchten waren geschrapt en veertien vertraagd. In Nederland is de meivakantie begonnen, maar Schiphol kampt met een personeelstekort.
Medewerkers van de luchthaven proberen de reizigersstromen in goede banen te leiden en krijgen veel vragen van passagiers. Er loopt ook extra kantoorpersoneel rond om mensen op weg te helpen.
Gisteren waarschuwde Schiphol al voor grote drukte op de luchthaven. Verschillende luchtvaartmaatschappijen kregen de vraag om vluchten te schrappen om de werkdruk bij het personeel te verlichten. Door de coronapandemie kampt de luchthaven met een personeelstekort. Mensen raakten tijdens de pandemie hun baan kwijt omdat er bijna twee jaar lang minder werd gevlogen, en niet iedereen is teruggekeerd naar zijn oude baan.
De meivakantie, waarin veel mensen op reis willen, zet extra druk op het huidige personeel.
Voor vandaag en morgen heeft luchtvaartmaatschappij KLM zeker 47 vluchten geschrapt. "Er zijn geen annuleringen bij gekomen", zegt een woordvoerster. TUI en Corendon hebben enkele vluchten verplaatst naar de luchthaven van Rotterdam.
De administratieve formaliteiten waren vorige week al afgehandeld, maar nu hebben de havens van Antwerpen en Zeebrugge hun fusie ook feestelijk ingezet. Met grote ambities die ze met de hele wereld wilden delen: de eengemaakte haven wil de Europese nummer één voor groene energie worden.
De prijzen in de supermarkten zijn in een jaar tijd gemiddeld bijna 6 procent duurder geworden, zo meldt de consumentenorganisatie Test Aankoop. Welke producten werden duurder? Een overzicht.
Niet alleen basisproducten zoals tarwe, maïs, plantaardige olie en eieren worden duurder, maar ook verwerkte producten op basis van meerdere grondstoffen. De stijgende kosten voor grondstoffen, energie, transport en verpakking sijpelen door in de hele voedingsketen, ook tot bij de consument.
De prijzen in de supermarkten liggen in vergelijking met april vorig jaar 5,9 procent hoger. Dat blijkt uit een analyse van Test Aankoop van meer dan 3.000 producten uit verschillende supermarkten.
- Bakproducten, zuivel en kruidenboter: + 17,9 procent
- Gemalen emmental: +11,6 procent
- Eieren: +9,6 procent
- Jonge (gouda) kaas: +8,93 procent
- Halfvolle melk: +7,83 procent
Tomaten zijn een stuk duurder geworden: gemiddeld 31,5 procent. Op de tweede plaats staat spaghetti (30,5 procent), gevolgd door frituurolie (26,2 procent).
Groenten werden gemiddeld 8,3 procent duurder dan vorig jaar. Vorige maand was dit verschil nog 4,2 procent. Naast de sterke prijsstijging voor tomaten betaalde je gemiddeld 10,8 procent meer voor komkommer en 9,6 procent meer voor aardappelen. Voor ajuinen daarentegen betaalde je gemiddeld 4,1 procent minder dan vorig jaar.
Ook fruit is goedkoper geworden. De prijsdaling bedraagt gemiddeld 1,9 procent. Je betaalt in vergelijking met vorig jaar minder voor onder meer sinaasappelen, mango, citroenen en blauwe bessen.
Deze producten werden goedkoper:
- Ajuinen: -4,1 procent
- Sinaasappelen: -13,6 procent
- Mango: -5,1 procent
- Citroenen: -3,7 procent
- Blauwe bessen: -2,5 procent
Hoeveel gemiddeld per gezin extra?
Een gezin van twee personen dat vorig jaar gemiddeld 390 euro uitgaf, zal nu maandelijks ongeveer 413 euro uitgeven. Dat is een stijging van 23 euro per maand.
“Voor bepaalde producten kun je soms voordeliger rechtstreeks bij de producent kopen, zoals op een boerenmarkt”, aldus Test Aankoop. “Om de prijsstijgingen in de supermarkten enigszins te counteren, ga je er maar beter op zoek naar promoties zoals 1 + 1 gratis. Benut ook de extra kortingen die je via je klantenkaart of je supermarktapp kunt vergaren. En vergeet niet om in de supermarkt de producten van verschillende merken onderling te vergelijken op basis van de eenheidsprijzen.”
Als het van staatssecretaris voor Relance en Strategische Investeringen Thoma Dermine (PS) afhangt, moet de wet op de loonnorm kunnen worden opengebroken in specifieke sectoren. Het doel? Die sectoren aantrekkelijk maken zodat werkgevers in staat zijn voldoende personeel te vinden door dat personeel meer koopkracht te geven. Een sector die daarvoor in aanmerking komt, is de bouwsector.
Onder meer door de oorlog in Oekraïne krijgen we momenteel te maken met ongekende prijsverhogingen. "De situatie is heel moeilijk, met een inflatiegraad die de laatste 30 jaar nooit gezien is", geeft Dermine toe in "Terzake". Hij probeert de ongerustheid wat weg te nemen. "Wij hebben in België voor degenen die werken een uniek systeem dat een van de beste ter wereld is om de koopkracht te beschermen: de automatische indexering van de lonen."
Zolang de socialisten in de regering zijn, zal er nooit een indexsprong zijn
Nochtans weerklinkt vanuit werkgeverskringen de roep om een indexsprong steeds luider. Daarbij zou dan eenmalig een indexering van de lonen met 2 procent ten gevolge van prijsverhogingen worden overgeslagen. Als het van Dermine afhangt, is dat een "no pasarán": "Zolang de socialisten in de regering zijn, zal er nooit een indexsprong zijn. Er was een indexsprong tijdens de vorige - Zweedse - regering, en we zijn daarvoor nog altijd aan het betalen."
Maar zelfs met die automatische indexering van de lonen krijgen alsmaar meer mensen het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. Daarom dringen de vakbonden aan op een herziening van de loonwet van 1996. Die loonwet bepaalt dat onze lonen gelijke tred moeten houden met de lonen in de buurlanden om onze economie concurrentieel te houden.
Met alle investeringen in dit land zien we nu dat een van de grootste uitdagingen is dat we mensen vinden om op de werven te werken
Voor de werkgevers is die loonwet onaantastbaar en nodig, en tot nu toe heeft de regering zich op de vlakte gehouden. Staatssecretaris Dermine maakt een opening en zegt dat er iets moet mogelijk zij in specifieke sectoren, bijvoorbeeld in de bouwsector.
"Met alle investeringen in dit land zien we nu dat een van de grootste uitdagingen is dat we mensen vinden om op de werven te werken. Ik heb de feedback van de sector gekregen. In de bouwsector moeten ze de mensen meer betalen om de sector aantrekkelijk te houden. Dáár moet iets mogelijk zijn."
"De regering zal zeer belangrijke maatregelen nemen", verzekert Dermine. "Een budgettair evenwicht is zeker wenselijk, maar het is ook een kwestie van snelheid. Als je te snel en te hard gaat bezuinigen, krijg je een negatief effect in de economie." Hij vindt dat "we de economische motor op volle toeren moeten laten draaien".
Hoe zou het zijn als je plots niet langer aan je bankrekeningen kan? Het overkwam heel wat Vlaamse klanten van de Duitse online bank N26. Ze werden door een automatische screening aanzien als ‘fraudeur’ en hun rekeningen werden zonder pardon afgesloten. De bank verontschuldigt zich nu en zegt te werken aan een oplossing.
Forse prijsverhogingen voor bouwmaterialen bezorgen kandidaat-(ver)bouwers grote kopzorgen. Wat te doen als een project van 375.000 euro er een van 500.000 wordt? Vier getuigenissen.
Het federaal voedselagentschap (FAVV) dringt er vrijdag bij consumenten opnieuw op aan nog steeds goed uit te kijken voor producten van chocoladefabrikant Ferrero, waaronder sommige chocolade eieren van Kinder Surprise waarin salmonella is aangetroffen.
Reden voor de nieuwe waarschuwing is dat volgens fabrikant Ferrero soms kleine hoeveelheden zogenaamde Kinder Shokobons vanuit het buitenland ons land bereiken. Omdat die een ander formaat hebben, zou dat consumenten in verwarring kunnen brengen. Maar dus ook deze Shokobons mogen tot nader bericht niet worden geconsumeerd, beklemtoont het FAVV.
Kinder Schokobons en Kinder Happy Moments – in alle formaten – zijn op 8 april uit de handel genomen, als gevolg van een salmonellabesmetting die in heel Europa mensen ziek maakte.
Als gevolg van de besmetting ligt de fabriek van chocoladefabrikant Ferrero in Aarlen nog steeds stil. “Het management werkt momenteel aan een heropstartplan dat het zal moeten voorleggen aan het voedselagentschap. Als het plan wordt goedgekeurd, kan de fabriek weer open”, verklaarde Sylviane Arnould van de christelijke vakbond.
De personeelsleden van de fabriek krijgen, zoals tien dagen geleden is afgesproken, hun loon uitbetaald tot 8 mei. Over wat er daarna zal gebeuren, wanneer de productie niet kan worden heropgestart, is nog geen duidelijkheid, aldus de vakbondsvrouw. Op 2 mei zien vakbonden en directie elkaar opnieuw. In de fabriek werken tussen de 500 à 1.000 mensen, afhankelijk van het seizoen. (wer)
De grootste brouwer ter wereld trekt zich terug uit Rusland. Het verkoopt zijn aandelen aan het Turkse Anadolu Efes.
De Leuvense brouwer is van plan om zijn aandeel in de Russische joint venture AB InBev Efes van de hand te doen. De bedoeling is om de participatie van 24 procent te verkopen aan de Turkse bierproducent Anadolu Efes, die al de meerderheid van het Russische bedrijf bezit.
Met de beslissing speelt AB InBev in op de massale terugtrekking van westerse bedrijven uit Rusland. Na de inval in Oekraïne en de daaropvolgende sancties door het Westen, hebben veel ondernemingen zich vrijwillig aangesloten bij de pogingen om de Russische economie droog te leggen. Zo heeft McDonald’s al zijn restaurants gesloten en Renault zijn participatie in de Lada-producent Avtovaz afgestoten. AB InBev bleef lange tijd discreet over zijn plannen in Rusland, maar heeft nu toch te knoop doorgehakt. Wel had de brouwer al beslist om af te zien van alle financiële voordelen uit de Russische activiteiten.
De beslissing blijft niet zonder financiële gevolgen. In een mededeling zegt de brouwer een minwaarde van 1,1 miljard dollar (1 miljard euro) te zullen boeken. Dat zal wegen op de resultaten in het eerste kwartaal. De investeringen in Rusland worden van de balans verwijderd. Over de verwachte opbrengst van de verkoop aan Anadolu Efes doet het bedrijf geen mededelingen. Maar een gunstige prijs lijkt uitgesloten, gezien de omstandigheden. De Russische economie krijgt zware klappen. Bovendien zal de intrekking van de licentie voor het brouwen van Bud gehandhaafd blijven. Dit succesvolle Amerikaanse biermerk kan Anadolu Efes in de toekomst dus niet op de Russische markt verkopen, wat zal wegen op de verkoopprijs.
Volgens het jaarverslag van 2021 had de Russische dochter vorig jaar de verliezen in Rusland weggewerkt. Er werd dat jaar een kleine winst van 1 miljoen dollar geboekt, op een omzet van 1,4 miljard dollar.
Oekraïense werknemers krijgen steun
AB InBev Efes heeft niet alleen activiteiten in Rusland, maar ook in Oekraïne. De Oekraïense werknemers kunnen op de steun van de Leuvense brouwer blijven rekenen, verzekert het bedrijf. Er is steun voorzien voor ontheemde werknemers en hun families. Het gaat om financiële steun, huisvesting en morele bijstand. Er wordt ook samengewerkt met ngo’s en de hulporganisatie Caritas International.
De winst uit de verkoop van Chernigivske, het populairste biermerk in Oekraïne, zal naar humanitaire acties gaan. Het gaat om minstens 5 miljoen dollar (4,6 miljoen euro). Chernigivske is ook te koop in België en verschillende andere landen in Europa en Latijns-Amerika.
AB InBev Efes omvat elf brouwerijen en drie mouterijen in Rusland, en drie brouwerijen in Oekraïne. Die laatste liggen in Tsjernihiv, Charkov en Nikolajev.
Openbaarvervoermaatschappijen De Lijn en de MIVB verwachten vrijdag zware hinder door een vakbondsactie. Bij de NMBS verwachten ze geen problemen. In de grote steden kan er ook hinder zijn voor de afvalophaling en bij de stadsdiensten. Waar wordt er hinder verwacht en waarom voeren de vakbonden actie?
Waar wordt de hinder verwacht?
De Lijn
De Lijn verwacht in heel Vlaanderen hinder. "Naar schatting 60 procent van de lijnen zullen uitrijden", meldt De Lijn aan VRT NWS. "De grootste hinder wordt verwacht in Gent en Antwerpen."
De Vlaamse vervoersmaatschappij gaat de reizigers informeren op de website delijn.be/alternatievedienstverlening en de app. "Daar wordt de meest accurate informatie vermeld", klinkt het in een persbericht. "De hinder ten gevolge van de actie zal niet zichtbaar zijn in de routeplanner en op de haltepagina’s."
"We laten de reiziger niet graag in de kou staan en werkten daarom een alternatieve dienstverlening uit op basis van het beschikbare personeel", klinkt het nog op hun website. "Ook de openingsuren van de Lijnwinkels kunnen afwijken tijdens de actiedag."
MIVB
De exacte hinder kan de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB nog niet voorspellen. "We raden de reizigers aan om nu al alternatieven te zoeken", zegt woordvoerster An Van hamme. De MIVB zal de reizigers vanaf 6 uur 's morgens informeren, via de socialemediakanalen, de website en app en via het nummer 070/23.20.00.
NMBS
Spoorwegmaatschappij NMBS verwacht geen hinder. Er is daar namelijk geen stakingsaanzegging ingediend, meldt de NMBS.
TEC
In Wallonië verwacht de TEC over het hele net hinder. Reizigers worden opgeroepen om zich op voorhand goed te informeren via de Facebookpagina van de TEC of te bellen naar hun lokaal callcenter.
Andere dienstverlening
In Brussel kan daarnaast ook de afvalophaling verstoord zijn, net als sommige stadsdiensten. Ook de stad Antwerpen waarschuwt voor een verstoorde dienstverlening, bijvoorbeeld voor de afvalophalingen en kinderopvanglocaties. Alle recyclageparken in de Scheldestad zullen gesloten zijn.
Ook in Gent kan er hinder zijn bij de stadsdiensten. Daar zou er een aanzienlijke impact zijn op de kinderdagverblijven die uitgebaat worden door de stad en de basisscholen van het stedelijke onderwijsnet. Ook afvalintercommunale Ivago (Gent en Destelbergen) verwacht hinder. De prioriteit zal er liggen op het ophalen van restafval. Mogelijk zullen ook niet alle recyclageparken open zijn.
Waarom een actiedag?
Het gaat niet om een grote staking, maar wel om een actiedag van het gemeenschappelijk vakbondsfront. ACV, ABVV en ACLVB breken een lans voor hogere lonen nu de prijzen van bijvoorbeeld energie, brandstoffen en voeding steeds blijven stijgen.
Ze viseren vooral de loonnormwet van 1996 die zet een rem op de stijging van de lonen om de concurrentiepositie van Belgische bedrijven te beschermen tegenover de buurlanden, maar de bonden willen de huidige wet hervormen.
Waar wordt er precies actie gevoerd?
In Brussel is er van 10 tot 12 uur een actie gepland aan het hoofdkwartier van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO), nabij het Centraal Station. Ook elders zijn er vakbondsacties gepland. Zo is er een actie op het Kramersplein in Gent, om 11.55 uur. In Antwerpen start om 9.30 uur een betoging op het Operaplein, met de Groenplaats als eindbestemming.
In Wallonië zijn er acties gepland in Charleroi, Luik en Namen, maar ook in Waals-Brabant en het noordwesten van Henegouwen. Maandag 20 juni volgt nog een nationale betoging in Brussel om de koopkracht te verdedigen en voor een herziening van de loonnormwet.
De rentevoeten zitten in de lift. De woonleningen zijn in enkele maanden aanzienlijk duurder geworden. Sinds Nieuwjaar betaal je zowat 1 procent meer aan rente, wat je al snel meer dan 20.000 euro extra kan kosten.
Begin dit jaar bedroeg het tarief dat particulieren betaalden als ze via Immotheker Finotheker een lening met vaste rente afsloten bij een van de banken waarmee de makelaar werkte, gemiddeld 1,60 procent als ze tussen 80 en 100 procent van de waarde van hun pand leenden. Vandaag is dat al 2,59 procent. Het is al meer dan vijf jaar geleden dat de rente op hypothecaire kredieten zo hoog stond.
In nauwelijks enkele maanden is lenen dus een pak duurder geworden. Een lening van 200.000 euro op twintig jaar leidt bij een rente van 1,60 procent naar een maandelijkse afbetaling van 973,24 euro. Bij een tarief van 2,59 procent is dat al 1.065,64 euro. Na afloop van de looptijd zal de kredietnemer in totaal nu 55.752,93 euro aan intresten hebben betaald. Wie enkele maanden geleden dezelfde lening nam, kwam er nog vanaf met 33.578,09 euro aan intresten. Dat is liefst 22.174,84 euro meer.
Maar ook voor de Belgische staat is de rentestijging geen goede zaak. De rente op tienjarige overheidsleningen is voor het eerst sinds september 2014 naar 1,40 procent gestegen.
“Toch blijft de rente historisch gezien nog steeds erg laag”, liet directeur Jean Deboutte van het Agentschap van de Schuld noteren. In november 2011 bedroeg de rente op tienjarige overheidsleningen 4,95 procent. In februari 1990 kwam ze zelfs uit op 10,61 procent.
“De sterke stijging van de rente zien we ook in andere landen”, zegt hoofdeconoom Hans Dewachter van KBC. “De financiële markten lopen daarmee vooruit op de renteverhogingen die de Europese Centrale Bank (ECB) wellicht eind dit jaar geleidelijk zal beginnen door te voeren.”
België zou het systeem van de maximumprijzen voor motorbrandstoffen best zo snel mogelijk afschaffen. Dat adviseert het Internationaal Energieagentschap (IEA) in een doorlichting van het Belgische energiebeleid.
Het huidige systeem, waarbij de overheid de maximumprijzen voor onder meer benzine en diesel bepaalt, hindert de concurrentie en de introductie van hernieuwbare brandstoffen, schrijft het IEA in zijn uitgebreide en kritische doorlichting. Daarom zou er best zo snel mogelijk een streep doorgehaald worden.
De maximumprijzen worden bepaald voor motorbrandstoffen, maar ook voor stookolie, kerosine, propaan en LPG (behalve als die verkocht wordt in flessen). In de meeste lidstaten van de IEA heeft de overheid al lang geleden haar handen afgetrokken van de prijsvorming op de brandstofmarkt. ‘Dat resulteerde in een dynamische markt voor motorbrandstoffen, zonder negatieve impact voor consumenten’, aldus het IEA.
Het systeem van maximumprijzen veroorzaakt administratieve kosten voor zowel de overheid als de oliebedrijven, terwijl er geen duidelijke voordelen zijn. Het IEA stelt vast dat de dieselprijs in België tot de hoogste van de IEA-lidstaten behoort.
Te afhankelijk van fossiele brandstoffen
Een nadeel is verder nog dat het systeem een ‘potentiële barrière opwerpt’ voor de doorbraak van duurzame biobrandstoffen, omdat daarvoor een referentieprijs ontbreekt. Het is niet de eerste keer dat de IEA de afschaffing van de maximumprijzen bepleit. Dat gebeurde ook al in de doorlichtingen die in 2016 en 2013 werden doorgevoerd. Ook de sector zelf is voorstander van een vrije prijsvorming. Onlangs nog bleek dat het systeem van maximumprijzen de tankstations dwong om brandstoffen met verlies te verkopen, hoewel ook dat door de wet verboden is.
Het IEA is in zijn uitgebreide rapport tamelijk kritisch over het Belgische energiebeleid. ‘Hoewel er successen geboekt zijn in de energietransitie, blijft België zeer afhankelijk van fossiele brandstoffen. De vraag ernaar zal volgens de overheid blijven stijgen tot minstens 2030. Alle sectoren hebben nog heel wat werk voor de boeg om de doelstellingen voor hernieuwbare energieconsumptie en emissiereductie te halen’, schrijft IEA-topman Fatih Birol in zijn voorwoord.
Nationale doelstellingen aanpassen
Het rapport bevat tientallen aanbevelingen, waarvan de afschaffing van de maximumprijzen voor fossiele brandstoffen er maar een is. België moet vooral dringend werk maken van een aanpassing van de nationale doelstellingen, omdat de Europese Unie de klimaatambitie verscherpt heeft naar een uitstootreductie van 55 procent in 2030.
Het IEA adviseert ook een hervorming van de energiesteun aan kwetsbare gezinnen, in de richting van een meer hernieuwbare energieconsumptie. Ook de belastingen op energie moeten onder handen worden genomen, onder meer door de elektriciteitsprijs te ontdoen van een massa heffingen en taksen.
Dat elektriciteit in België duur is, terwijl gas tot voor kort juist goedkoop was, hindert de energietransitie. Het IEA vindt ook dat de procedures voor infrastructuurwerken nu te zwaar zijn, wat traagheid in de hand werkt en de energietransitie afremt. Vooral de aansluiting van de tweede windmolenzone op de Noordzee mag geen vertraging opgelopen, waarschuwt het IEA.
Het Overlegcomité zal deze week toch niet samenkomen om zich te buigen over de laatste coronamaatregelen. Bedoeling was de coronabarometer te laten uitdoven, maar daar is de tijd nog niet rijp voor, klinkt het in de federale regering.
De geplande vergadering van het Overlegcomité aanstaande vrijdag gaat niet door. Het is al de tweede keer dat zo’n Overlegcomité uitgesteld wordt sinds de coronabarometer op 7 maart naar code geel schakelde. In code geel verdwenen bijna alle covidmaatregelen. Op het openbaar vervoer en in zorginstellingen moeten wel nog mondmaskers gedragen worden.
Normaal zou het Overlegcomité, waarin de regeringen van ons land vergaderen, op 25 maart al samenkomen om code geel te evalueren. Maar die bijeenkomst werd uitgesteld om meer duidelijkheid te krijgen over de evolutie van de epidemie. De jongste weken lag het aantal ziekenhuisopnames nog relatief hoog, maar anderzijds bleef de druk op de afdelingen intensieve zorg al bij al beperkt. Daardoor staat de barometer eigenlijk half op geel, half op rood.
De bedoeling is op de volgende vergadering de barometer helemaal af te schaffen, klinkt het in de regering, maar de cijfers laten dat vandaag nog niet toe. Daarom heeft het geen zin om het Overlegcomité samen te roepen. Mogelijk gebeurt dat een van de komende weken wel. Wellicht verdwijnen de mondmaskers dan helemaal uit het publieke leven, al staat dat nog niet vast.
In de Verenigde Staten lijken de mondmaskers in ieder geval op hun retour, na een beslissing van een rechter uit Florida. Die oordeelde dat de mondmaskerplicht onwettelijk was.
Epidemie niet voorbij
Bij de leden van de intussen opgedoekte adviesraad GEMS klinkt in ieder geval terughoudendheid om de barometer nu al uit te schakelen. Op 8 april, vlak voor de ontbinding van de GEMS, werd nog een advies afgeleverd waarin te lezen stond dat het Overlegcomité een terugkeer naar code oranje zou moeten overwegen als de cijfers achteruitboeren. Maar viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) is tegelijk sceptisch over zo’n ingreep. “De mensen zouden dat niet begrijpen. Ik zie het niet zitten en ik ga er alleszins niet voor pleiten.”
Net als de coronabarometer lijkt ook de GEMS overigens nog niet te verdwijnen. Officieel is de adviesraad dan wel opgeheven, samen met het coronacommissariaat. Maar de GEMS blijft tot nader order gewoon verder vergaderen, om de twee weken. “Wij blijven de situatie opvolgen, ook zonder een concreet statuut”, zegt biostatistiscus Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven).
Verscheidene GEMS-leden zijn daarnaast nog lid van de Risk Assessment Group (RAG), dat na het opdoeken van de GEMS een van de belangrijkste evaluatieorganen geworden is. Onder meer Erika Vlieghe, Marc Van Ranst en Geert Molenberghs zijn verbonden aan de RAG. Zo blijft de GEMS in zekere zin voortleven. “Dat strookt met de vraag vanuit het beleid om de opgebouwde expertise niet verloren te laten gaan”, zegt Molenberghs nog.
Ook het recentste advies van de RAG, van vorige week, geeft overigens aan dat de barometer beter nog niet opgedoekt kan worden. “Dat zou het foute signaal geven aan de bevolking dat de epidemie voorbij is, wat nog zeker niet het geval is.”