NieuwsCrisisberaad
Nu het Antwerpse Toneelhuis zonder Vlaamse subsidies dreigt te vallen, zet de nieuwe directie, die afgelopen zomer aantrad, omwille van ziekte een stap opzij. De artiesten nemen de artistieke leiding voorlopig over. ‘Wij gaan niet uit van een doemscenario.’
Tom Dewispelaere en Stijn Van Opstal van Olympique Dramatique. Marie Vinck en Thomas Verstraeten van FC Bergman. De jonge makers Benjamin Abel Meirhaeghe, Lisaboa Houbrechts en Gorges Ocloo. Ze zaten samen op de scène van de Bourlaschouwburg, om de crisis in Toneelhuis het hoofd te bieden. Geen spoor van algemeen directeur Maud Van de Velde, of van artistiek leider Kathleen Treier.
“Zowel de algemeen directeur als de artistiek directeur kunnen wegens ziekte hun taken niet meer uitvoeren. Voor de periode van hun afwezigheid zijn we overgegaan tot het aanstellen van Koen Roofthooft, hoofd planning en productie en al bijna twintig jaar bij Toneelhuis, als interim-zakelijk leider”, stelde Jan Rombouts, voorzitter van de raad van bestuur. “Daarnaast namen de vijf makers collectief de artistieke leiding ad interim op zich. Samen met de raad van bestuur en de zakelijk leider doen zij er alles aan om de toekomst van dit huis veilig te stellen.”
Een heuse coup de théâtre in de Bourlaschouwburg dus, niet op de scène, maar in het hart van de organisatie. Toneelhuis verkeert in uiterst zwaar water sinds het eind maart een negatief preadvies in de bus kreeg voor de komende subsidieronde. Het Antwerpse stadstheater, dat nu een subsidie van ruim 3 miljoen euro ontvangt, dreigt zo door de Vlaamse regering op droog zaad te worden gezet.
“Het wegvallen van de overheidssteun zou betekenen dat een aantal artiesten genoodzaakt zou zijn hun artistieke dromen en plannen in het buitenland te verwezenlijken”, stelde Tom Dewispelaere. Het zou ook betekenen dat ruim 70 personeelsleden, die ook op de bühne zaten, hun baan dreigen te verliezen. “Toneelhuis is niet alleen zijn bekende koppen, maar is ook de vele tientallen, vaak onzichtbare medewerkers die dag in, dag uit het beste van zichzelf geven om ons, artiesten, toneelspelers, zangers, dansers en performers te laten schitteren.”
Naar de uitgang
Het is de nieuwste episode in een drama dat al enkele jaren duurt, sinds huidig artistiek leider Guy Cassiers in 2019 zijn vertrek aankondigde. Olympique Dramatique en FC Bergman waren, samen met zestien anderen, kandidaat om Cassiers op te volgen. De toenmalige raad van bestuur zette die procedure eind 2019 echter stop bij gebrek aan kandidaten van ‘Champions League’-niveau.
Het leidde tot een interne crisis waarbij zakelijk leider Klaartje Heiremans naar de uitgang werd geduwd. In het voorjaar van 2020 kwam Maud Van de Velde aan boord als algemeen directeur, een jaar later volgden Treier als artistiek leider, met Elsemieke Scholte als hoofd artistieke innovatie. De eerste opdracht: in een recordtempo een subsidiedossier klaarstomen. Dat er te weinig tijd was, is volgens Van Opstal “zeker één van de redenen” waarom het dossier “ondermaats” werd bevonden, zoals Apache citeerde.
“Wij nemen de commentaren en opmerkingen van de commissie ter harte, maar wij laten ons niet uit het veld slaan. Er is te veel om te verdedigen”, stelde Dewispelaere, waarna hij een andere passage citeerde: “Toneelhuis stelt een helder artistiek profiel voorop: makers die kiezen voor krachtige beelden, impact, de grote zaal, het grootse gebaar.” En: “De samenstelling van de vaste artistieke kern van vijf diverse makers getuigt van kwaliteit en een leesbare visie. De thema’s van de voorgelegde producties ogen actueel en verbindend. Het programma maakt zeker nieuwsgierig.”
Die passages, gecombineerd met de cijfers dat Toneelhuis jaarlijks 600 tot 700 voorstellingen speelt voor een publiek van 130.000 tot 150.000 man, sterken de makers en de raad van bestuur in hun overtuiging dat de strijd nog niet gestreden is, ook al kan het verdict van de commissie op dit moment van de procedure niet meer gekeerd worden. “Wij leggen ons niet zomaar neer bij mening van de commissie”, maakt Stijn Van Opstal zich sterk. “Dit is een heel belangrijk huis, we moeten elke gelegenheid te baat nemen om dit te verdedigen. Een slecht dossier is geen slecht plan.”
Met een scenario zonder Vlaamse subsidies wordt vooralsnog geen rekening gehouden. “Wij geloven alleen maar dat dit in orde komt. Wij gaan niet uit van doemscenario’s”, aldus Rombouts. “Het is ondenkbaar dat dit zou verdwijnen. Ik kan dat niet geloven.”
Hoogste kwaliteit
Wat als Van de Velde, Treier en Scholte terugkeren uit ziekteverlof? Van Opstal ontkende dat het personeel een motie van wantrouwen heeft ingediend tegen Van de Velde, en benadrukte dat de huidige samenstelling niet permanent is. “Deze werking kunnen we geen twee jaar volhouden. Dit doen we omdat de situatie het vraagt.” Tegelijk was Rombouts opvallend voorzichtig met voorspellingen over een terugkeer. “Als zij terugkomen, zal de raad van bestuur in eer en geweten en heel sereen een beslissing nemen.”
De eerste missie is hoe dan ook om het grootste theaterschip van Vlaanderen drijvende te houden, de rijke geschiedenis van de Bourla verder te zetten, en de toekomst te vrijwaren. “Toneelhuis slaagt er telkens opnieuw in om op maat van de meest uiteenlopende kunstenaars de hoogste kwaliteit te behalen”, benadrukte Dewispelaere. Waarna hij Shakespeare van een update voorzag. “Zijn of niet zijn, dat is de vraag. Wij zijn. Wij zijn Toneelhuis.”
Coup de théâtre in Toneelhuis: artiesten nemen leiding op zich - De Morgen
Read More
No comments:
Post a Comment