Als Rusland oorlog blijft voeren in Oekraïne is de verhoging van de rente om de roebel te redden enkel een pleister - De Morgen

NieuwsEconomie

Elvira Nabioellina, president van de Russische centrale bank.Beeld ANP / EPA

De roebelzwakte illustreert de problemen van de Russische economie. De beslissing om de rente te verhogen, kwam na een oproep van het Kremlin. Volgens analisten zijn renteverhogingen slechts een tijdelijke oplossing zolang de oorlog in Oekraïne voortduurt.

De wisselkoers heet de thermometer van een land te zijn, hij geeft de economische gezondheid weer in een enkel getal. In het geval van Rusland is die als gevolg van de oorlog in Oekraïne niet al te best. Alleen al dit jaar is de roebel zowat een kwart van zijn waarde verloren tegenover de dollar.

De dokter van dienst is Elvira Nabioellina, de president van de Russische centrale bank. Die heeft dinsdag na een spoedvergadering de beleidsrente in één ruk opgetrokken van 8,5 naar 12 procent, een behandeling die de wegzakkende koers van de roebel moest stutten. Die was vorige week door de grens van 100 roebel per dollar gegaan, en dat voor het eerst sinds maart vorig jaar.

In een verklaring stelt de centrale bank dat de renteverhoging gericht is op ‘het beperken van risico’s voor de prijsstabiliteit’. De Russische centrale bank hanteert een inflatiedoelstelling van 4 procent. Begin augustus bedroeg de inflatie 4,4 procent.

26 miljard euro tekort

De geldontwaarding zit al enkele maanden in een stijgende lijn, iets wat Nabioellina wijt aan hogere overheidsuitgaven en een tekort aan arbeidskrachten. In de eerste zeven maanden van dit jaar was er een begrotingstekort van omgerekend 26 miljard euro terwijl er in diezelfde periode vorig jaar, met dank aan de uitzonderlijk hoge olie- en gasinkomsten, nog een overschot was. En soldaten die vechten kunnen niet werken.

De hogere rente moet binnenlands sparen aantrekkelijker maken, en dus consumptie ontmoedigen. Slecht nieuws voor de economie, die al in het slop zit vanwege de internationale sancties tegen Rusland. Het bruto binnenlands product zal tegen 2026 naar schatting 8 procent kleiner zijn dan wanneer er geen oorlog was uitgebroken.

“De recente versnelling van de roebelzwakte kan aangeven dat er scheuren zijn ontstaan in de kapitaalcontroles, en dat geld daardoor vlugger uit Rusland kan wegstromen”, zegt valutastrateeg Ulrich Leuchtmann van Commerzbank tegen persbureau Bloomberg. “De renteverhoging zal mensen die de mogelijkheid hebben om hun geld uit Rusland weg te halen nauwelijks overtuigen om dat niet te doen.”

Een andere manier waarop de Russische centrale bank de koers van de roebel kan ondersteunen, is door haar valutareserves aan te spreken. Die optie wil ze niet lichten, verklaarde Nabioellina een week geleden. Sowieso is die vuurkracht beperkt. Ongeveer 275 miljard euro aan valutareserves staat op rekeningen in het buitenland, en daar heeft de centrale bank als gevolg van de ingestelde sancties geen toegang meer toe.

Kritiek uit het Kremlin

Vanuit het Kremlin was maandag kritiek gekomen op het ‘zachte’ beleid van de centrale bank. Volgens Maxim Oreshkin, een economisch adviseur van president Vladimir Poetin, zijn Nabioellina en haar collega’s verantwoordelijk voor de roebelzwakte. Door hun beleid zouden er te veel leningen zijn verstrekt, waardoor te veel geld in de economie is gepompt. Oreshkin riep op tot ‘een sterke roebel’. Een paar uur later kondigde de centrale bank de spoedvergadering aan, wat vragen doet rijzen over haar onafhankelijkheid.

De beslissing om de rente te verhogen heeft niet alleen een economisch, maar ook een politiek aspect, meent Stuart Cole, hoofdeconoom van Equiti Capital. “Een verzwakking van de roebel vergroot het risico van een oplopende inflatie, maar stuurt ook een signaal naar het Russische publiek over de kosten van de invasie van Oekraïne.”

Analisten denken dat de Russische centrale bank de val van de roebel nu wel een halt kan toeroepen, maar dat dit op langere termijn niet houdbaar is. “Zolang de oorlog doorgaat, zal het almaar slechter gaan voor de Russische economie en de roebel’, zegt strateeg Timothy Ash van Bluebay Asset. ‘Het verhogen van de beleidsrente lost niets op. Het kan enkel tijdelijk het tempo van de waardedaling van de roebel vertragen ten koste van een tragere economische groei. Het kernprobleem zijn de oorlog en de sancties, die moeten worden opgelost.”

Adblock test (Why?)

Als Rusland oorlog blijft voeren in Oekraïne is de verhoging van de rente om de roebel te redden enkel een pleister - De Morgen
Read More