'Beter een groene buur dan een verre vriend' - De Standaard

‘Goede contacten maken goede contracten’. Onder dat motto strijkt een uitgebreide Nederlandse handelsmissie neer in België om samenwerkingen te zoeken rond klimaattechnologie. ‘Dat we ook rivalen zijn? We kunnen het elk als land niet alleen.’

Met ruim 180 zijn ze: Nederlandse bedrijven, universiteiten en onderzoekscentra die in het zog van het staatsbezoek van het Nederlandse koningspaar een tweedaags bezoek brengen aan België. Twee buurlanden die traditiegetrouw erg belangrijke handelspartners zijn van elkaar. Zo was de uitvoer van België naar Nederland vorig jaar 83,4 miljard euro waard. Alleen naar Duitsland exporteerde ons land meer. Omgekeerd gaat 10 procent van de Nederlandse export naar België – vorig jaar goed voor 108,9 miljard euro. Dat is meer dan naar de VS, China en Brazilië samen.

Het bedrijfsleven in beide landen droomt echter van een nóg hechtere samenwerking. Bovenaan de agenda staan gesprekken over groene waterstof, een schone energiebron waar beide landen hoog op inzetten. ‘Dat we op dat domein eigenlijk concurrenten zijn en onze havens allebei willen uitgroeien tot een wereldwijde hub? Dat ontken ik niet. Maar de recente crisis heeft duidelijk aangetoond: op energievlak kun je het als land niet meer alleen’, nuanceert Pieter Timmermans, ceo van de Belgische werkgeversfederatie VBO.

Waterstof wel, kernenergie niet

Belangrijk gesprekspunt tijdens de tweedaagse handelsmissie wordt daarom de vraag hoe beide landen de haveninfrastructuur geschikt kunnen maken voor grensoverschrijdend transport van groene waterstof. Door allerlei regels is dat op dit moment aan beide kanten van de grens erg moeilijk. Dat het in België soms bijna onmogelijk is om de nodige vergunningen te krijgen, is een open deur intrappen. ‘Ook bij ons duurt dat veel en veel te lang. In Nederland is de uitvoering van grote projecten vaak het probleem. Op papier duurt een vergunningsprocedure een jaar, maar door gebrek aan mensen bij de overheid en de rechterlijke macht kan de realisatie van diezelfde grote projecten tot wel zeven jaar duren’, zegt Ingrid Thijssen, topvrouw van de Nederlandse werkgeversfederatie VNO-NCW.

Opmerkelijk wel: samenwerking op het vlak van kernenergie staat niet op de agenda. Daar lopen de standpunten te veel uit elkaar. Terwijl Nederland wel volop inzet op de bouw van nieuwe kerncentrales en daarvoor nauw samenwerkt met Frankrijk, is daar in België vandaag geen politiek draagvlak voor.

Strategische autonomie

Wél op de agenda staat een uitstapje aan het Leuvense onderzoekscentrum Imec, een van de wereldwijde marktleiders op het vlak van de ontwikkeling van kleine en krachtige computerchips. Daar liggen voor de lage landen wel gezamenlijke groeikansen. Niet alleen omdat Nederland met ASML en NXP twee belangrijke chipproducenten heeft. Ook omdat de Europese Unie volop inzet op meer strategische autonomie en daar via de zogeheten ‘Chips Act’ een pot van 43 miljard euro aan subsidies tegenover zet.

Al waarschuwen beide werkgeversfederaties er wel voor dat Europa niet mag overdrijven met die drang naar meer strategische autonomie. Als handelsnaties met grote havens is zowel België als Nederland voor het behoud van hun welvaart extreem afhankelijk van export. ‘In Nederland verdienen we meer dan 30 procent van ons nationaal inkomen door zaken te doen buiten de grenzen. Mensen beseffen dat te weinig’, waarschuwt Thijssen.

Bijkomend probleem: Europa, en bij uitbreiding het Westen, heeft geopolitiek veel aan gewicht verloren en is op het vlak van grondstoffen erg afhankelijk van die buitenwereld. ‘We kunnen ons gewoonweg niet afsluiten van de rest van de wereld. We hebben in Europa nu eenmaal een gebrek aan grondstoffen. Als we echt gaan voor volledige autonomie, gaan we veel aan welvaart inboeten’, voegt Timmermans eraan toe. Hij pleit voor ‘open strategic autonomy’.

Cultuurverschillen

En dus moeten Nederland en België economisch wel meer gaan samenwerken, klinkt het voluntaristisch aan beide kanten van de grens. Ook al ging dat in het verleden niet altijd even vlot. Want de twee buurlanden mogen op sommige vlakken wel op elkaar lijken, zowel politiek als qua bedrijfscultuur blijven de onderlinge verschillen groot. Wat in een aantal grote fusie- en overnamedossiers (ABN Amro/Fortis, Bpost/PostNL en Ahold Delhaize) op het terrein soms tot spanningen en botsingen leidt.

Timmermans en Thijssen ontkennen die cultuurverschillen niet, maar blijven het glas wel halfvol zien. ‘Cultuurverschillen maken fusies altijd lastig, zelfs bij fusies tussen Nederlandse bedrijven. Je kunt niet aan de hand van drie voorbeelden stellen dat het nooit goed gaat tussen Nederlandse en Belgische bedrijven. Er zijn veel voorbeelden waar het wél goed gaat’, trekt Thijssen zich niks aan van die kritiek. ‘Ons motto de komende dagen is dan ook: beter een groene buur dan een verre vriend.’

Correctie 21 juni 2023: Pieter Timmermans is de ceo van het VBO, niet de voorzitter.

Adblock test (Why?)

'Beter een groene buur dan een verre vriend' - De Standaard
Read More