De Europese Commissie gaat de prijs van brandstoffen fors de hoogte in jagen, met het oog op een snelle klimaattransitie. Een sociaal klimaatfonds moet de sociale effecten indijken.
De Europese Commissie stelt over tien dagen een omvangrijk wetgevend pakket voor om de strenge klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen: een vermindering van de CO2-uitstoot met 55 procent. Een van die maatregelen doet nu al veel stof opwaaien. Gezinnen zullen geconfronteerd worden met hogere prijzen, zowel aan de pomp als voor de verwarming van woningen.
Concreet wil Europa verdelers van stookolie en aardgas voor woningen en leveranciers van diesel en benzine aan tankstations een hoge prijs laten betalen voor hun brandstoffen. De Europese Commissie mikt op een systeem van verhandelbare uitstootrechten vanaf 2025, parallel aan de al bestaande emissiehandel voor de energie-intensieve industrie.
Om van de Green Deal een succes te maken, moeten we veel meer investeren, zodat iedereen mee kan.
Emissiehandel werkt met een prijsprikkel. De schaarste aan uitstootrechten duwt de prijs omhoog, zodat bedrijven gedwongen zijn minder vervuilende alternatieven op te zoeken. Zonder een gelijkaardig prijssysteem voor transport en gebouwen haalt Europa de ambitie voor 2030 niet, is in Europese kringen te horen: de uitstoot van het wegvervoer stijgt nog altijd en de renovatie van gebouwen gaat tergend traag.
Sociaal fonds
De burger wordt dus niet rechtstreeks belast op zijn brandstofgebruik. Daarin verschilt het EU-systeem van de nieuwe Duitse energietaks van 25 euro op het gebruik van brandstoffen of van de Franse brandstoftaks van 2018 die de 'gilets jaunes' van straat veegden. Maar het is bijna zeker dat de brandstofverdelers hun zuurverdiende uitstootrechten doorrekenen aan de consument.
Europees Parlementslid Kathleen van Brempt (Vooruit) is bezorgd over de sociale impact: 'Door een emissiehandelssysteem op te zetten, dreigen we de kosten door te rekenen naar de consument via verhoogde brandstofprijzen, zonder garantie op een duurzaam en betaalbaar alternatief. Om van de Green Deal een succes te maken, moeten we veel meer investeren, zodat iedereen mee kan.'
Er komt een sociaal klimaatfonds, specifiek bedoeld om energiearmoede te compenseren.
Toch probeert de Commissie de factuur te beperken. Er komt een sociaal klimaatfonds, specifiek bedoeld om energiearmoede te compenseren en mensen die aangewezen zijn op een wagen te helpen. Dat fonds zal toegankelijk zijn voor alle lidstaten. Zeker de helft van de opbrengsten uit uitstootrechten voor transport en gebouwen moet gaan naar sociale compensatie.
Nieuwe businessmodellen
Lidstaten worden ook zelf verplicht actie te ondernemen tegen energiearmoede. Ook de nationale doelstellingen voor het verminderen van de CO2-uitstoot in gebouwen en transport blijven bestaan. Omdat een Europees prijsinstrument bestaat, zullen die doelen ook gemakkelijk behaald worden. De Commissie zal dan weer strikter zijn in het beoordelen van de nationale plannen tegen energiearmoede, omdat er geld tegenover staat.
Energie-intensieve bedrijven en energieproducenten zullen gedwongen worden hun bedrijfsmodel in vraag te stellen, want alternatieve energiebronnen worden aantrekkelijker. Als je aan de markt een signaal geeft, krijg je een dynamiek op gang, is de redenering.
Anderzijds biedt de renovatiegolf grote kansen voor kmo's in de bouwsector en dat begint al aardig door te dringen. Er komen ook nieuwe businessmodellen om de energiefactuur van gezinnen te verminderen: in Brussel en andere steden leggen bedrijven al gratis zonnepanelen op andermans daken. De bewoners zien die panelen niet verrekend in hun energiefactuur, maar de woning is wel energiezuiniger geworden.
Energiebelasting
De Commissie gaat in één adem ook de normen voor de uitstoot van wagens serieus aanscherpen tegen 2030. Met als gevolg dat verbrandingsmotoren en plug-inhybrides over pakweg 15 jaar niet meer verkocht worden in Europa. Ook de belasting op brandstoffen wordt herzien.
Er zal altijd discussie zijn over het tempo, maar ik denk dat de autosector heeft begrepen dat dit de weg vooruit is.
Doorgedreven elektrificatie is zeer belangrijk met het oog op klimaatneutraliteit: elektriciteit moet dus niet alleen groener maar ook goedkoper worden. Nieuwe brandstoffen zoals waterstof moeten ook een concurrentieel voordeel krijgen.
Volgens eurocommissaris Frans Timmermans, verantwoordelijk voor de Green Deal. heeft de auto-industrie het idee dat ze CO2-arm moet worden echt omarmd. 'Er zal altijd discussie zijn over het tempo, maar ik denk dat ze hebben begrepen dat dit de weg vooruit is', zei hij in Financial Times.
Houtverbranding
In België zijn stookolie, aardgas en houtverbranding amper belast, terwijl elektriciteit zes keer meer wordt aangeslagen: nergens in Europa is het verschil zo groot. De kans op energiearmoede bij de klimaattransitie is dan ook groter in ons land dan in andere landen.
De keuze van de Commissie heeft dus een impact op hoe we leven en ons bewegen. Toch zijn er geen goede alternatieve oplossingen, zegt een bron bij de Commissie. 'Als Europa zeer zware regelgeving zou opstellen tot na de komma en belastingen opleggen, worden die uiteraard ook doorgerekend aan de consument. Het verschil is: je hebt dan geen opbrengsten. Nu heb je via de opbrengsten van de uitstootrechten iets om te compenseren.'
Europa Europese Commissie jaagt brandstofprijs omhoog - De Tijd
Read More
No comments:
Post a Comment